Stress … alleen al bij het horen van het woord, krijg je het misschien al warm en koud tegelijk. Stress is echter een natuurlijke en noodzakelijke menselijke response op onaangename situaties of gevaar. Als we stress aanvaarden en positief bekijken, dan kan het echter een opportuniteit zijn. Niettemin geldt ook voor stress, alles met mate. Aanhoudende stress is ontegensprekelijk nadelig voor onze gezondheid. Even de feiten op een rijtje.
Wat gebeurt er fysiek met jou in een stressvolle situatie ?
Een stressvolle situatie omvat alle momenten waarin we spanning ervaren ingevolge verandering. Dit gaat van de kleine dagdagelijkse momenten waarbij we bijv. onze autosleutels niet vinden, tot de meer levensbedreigende situaties waarin we bijv. oog in oog staan met een grizzly beer. Of een situatie voor iemand stress veroorzaakt is zeer persoonlijk. Het geven van een presentatie voor een grote groep mensen kan voor de ene zeer stressvol zijn, terwijl dit voor de andere net zeer natuurlijk kan aanvoelen.
Zodra je in een stressvolle situatie terecht komt, treedt jouw orthosympatisch zenuwstelsel in werking. De aanmaak van (nor)adrenaline maakt jouw lichaam klaar voor de vecht- of vluchtreactie. Voelbare gevolgen zijn het toenemen van de bloeddruk, een stijging van de hartslag en het versnellen van de ademhaling. Minder voelbaar zijn de toevoer van zuurstofrijk bloed naar de spieren, het hart en de hersenen, en het vertragen van de spijsvertering. Kort hierna, treedt ook jouw bijnier in werking voor de aanmaak van cortisol, het stresshormoon, dat je extra energie geeft. Deze eerste reactie kan vergeleken worden met het indrukken van het gaspedaal : je bent gefocust en kan energiek reageren. Zodra de stressvolle situatie echter geweken is, is het belangrijk om op het rempedaal te gaan staan en herstel mogelijk maken. Het parasympatisch zenuwstelsel brengt je van een verhoogde staat van paraatheid terug naar rust. Zo ben je weer in balans.
Om op een gezonde manier met stress om te gaan, moeten jouw gas- en rempedaal dus even sterk zijn. Als je té veel of té lang op het gaspedaal drukt, komen jouw lichaam en geest niet meer tot rust, met fysieke en mentale overbelasting tot gevolg.
5 tips om mindful om te gaan met stress en in balans te blijven
Bekijk stress positief – Stress is nu eenmaal een noodzakelijke menselijke reactie, onvermijdelijk in ons leven en iets waar iedereen mee te maken krijgt. Het is wat het is. De manier waarop je stress ziet, heb je echter wel zelf in de hand en bepaalt ook jouw reactie hierop. Vind je stress schadelijk of net een opportuniteit ? Beschouw je stress als schadelijk, dan probeer je dit vooral te vermijden (uitstelgedrag, binnen de comfortzone blijven, ….) of te verdringen (eten, drank, drugs, …) met verminderde productiviteit en impact op mentale en fysieke gezondheid als gevolg. Bekijk je stress echter positief, dan kan dit voor jou een opportuniteit zijn om te leren en te groeien. Telkens je uit jouw comfortzone stapt en positief omgaat met een stressvolle situatie, wordt dit als een positieve ervaring opgeslagen in je brein (stress inoculation). Geleidelijk aan maakt dit jou sterker, weerbaarder, meer compassievol en geeft het betekenis aan je leven. Je voelt je mentaal en fysiek gezonder.
Ook een stressvolle situatie gaat voorbij – Mindfulness focust op het nu, op de stress die er nu is. Je leert te zien dat alles komt en gaat, dat niets blijvend is, ook stress niet. Geef stress dus de aandacht die het verdient, niet meer, maar ook niet minder. Relativeer !
Laat het los – Als je na een stressvolle situatie (onbewust) in jouw negatieve gedachten blijft hangen, neem je de stress mee in het verdere verloop van je dag, en kom je niet tot rust. Je raakt meer gespannen en ervaart alles als negatief. Je komt in een negatieve spiraal. Dit is het Mind/Body effect. Jouw negatieve gedachten beïnvloeden je fysieke en mentale welzijn. Stop, neem een adempauze en laat het stressmoment los. Geniet van het volgende moment dat zich al aandient !
Minder moeten in de toekomst, meer genieten in het nu – Vaak ben je zo gefocust op wat je nog wil en moet, en verlies je uit het oog wat er al is. Hierdoor wordt je alleen maar kritisch en negatief voor jezelf omdat nooit alles is zoals je zou willen dat het is. Dus maak bewust keuzes, zodat je jouw leven niet onnodig ingewikkeld maakt en bijkomende stress in je dagelijks leven creëert. Kijk voor jezelf wat jij vindt dat moet …..
- Moet alles altijd perfect zijn of is goed ook goed genoeg ?
- Moet je altijd eerst klaarstaan voor de anderen en dan pas aan jezelf als laatste denken ?
- Moet je altijd meer bezitten ?
…. en vraag jezelf dan af of dit ‘moeten’ bijdraagt aan jouw geluk. Via meditatie kan je leren jouw focus te houden in het nu, en te genieten van wat er al is.
Wat is jouw rempedaal ? – Denk eens na over wat jou helpt te ontstressen ? Als je jezelf minder ‘moeten’ oplegt, is er ongetwijfeld meer tijd voor voldoende slaap, sport, yoga, meditatie, sociaal contact, koken, fotografie, wandelen, ….. Doe vooral meer van wat je gelukkig maakt !
En tot slot ….
Happiness is not something ready-made. It comes from your own actions
∼ Dalai Lama ∼
Geïnspireerd en wil je wel meer weten ? Neem een kijkje bij de workshops
Heb je eerder nood aan begeleiding op maat ? Kijk dan even onder coaching
Zit je nog met een andere vraag ? Laat het me weten via contactpagina
Mind this Moment 